وقتی آنتی بیوتیک بر عملکرد مغز شما تاثیر می گذارد!

تاثیر آنتی بیوتیک بر عملکرد مغز

طبق مطالعه ای که روی موش ها انجام شده و در ۱۹ می در مجله Cell Reports به چاپ رسیده، مشاهده شده است آنتی بیوتیک هایی که آنقدر قوی هستند که باکتری های روده را از بین میبرند، میتوانند جلوی رشد سلول های مغزی در هیپوکمپ (بخشی از مغز که در حافظه نقش دارد) را هم بگیرند. علاوه بر این، محققان از این مساله که چرا یک نوع از گلبول سفید به عنوان یک رابط بین مغز، سیستم ایمنی و روده عمل میکند، پرده برداشته اند.

در این تحقیق که توسط سوزان آسو ولف در مرکز مولکولی دانشگاه برلین آلمان انجام شد، مشاهده شده است که درمان طولانی مدت با آنتی بیوتیک میتواند بر عملکرد مغزی تاثیرگذار باشد. اما پروبیوتیک ها و ورزش میتوانند انعطاف پذیری مغز را متعادل کنند و این موارد باید به عنوان یک درمان واقعی مورد توجه قرار گیرند. دکتر ولف ابتدا در تحقیقاتی که در ۱۰ سال اخیر روی سیستم ایمنی انجام شده بود، متوجه نشانه هایی شد که بیانگر تاثیر سیستم ایمنی بر سلامت و رشد سلول های مغزی از طریق سلولهای T بود. اما تحقیقات محدودی هستند که ارتباطی بین مغز، سیستم ایمنی و روده پیدا کرده باشند.

در این مطالعه ی جدید، محققان به یک گروه از موش ها مقدار کافی آنتی بیوتیک دادند، تا حدی که تقریبا باکتری های روده را کامل پاکسازی کند. این گروه در مقایسه با گروهی که آنتی بیوتیک دریافت نکردند، در تست های حافظه، عملکرد بسیار ضعیف تری نشان دادند و علاوه بر این، مشاهده شد موشهایی که بار میکروبی روده ی خود را از دست داده اند، رشد و تقسیم سلولی کمتری در ناحیه ی هیپوکمپ (منطقه ای از مغز که در طول زندگی فرد مسئول تولید سلول های جدید مغزی است) داشته اند. در کنار همه ی این مشاهدات، محققان متوجه شدند، علاوه بر تاثیرات حافظه ای، تعداد گلبول های سفید (به ویژه مونوسیت ها) از نوع Ly۶Chi در خون، مغز و مغز استخوان، به میزان معنی داری کاهش یافته است. بنابراین محققان به سراغ بررسی این مساله رفتند که آیا لنفوسیت Ly۶Chi مسئول تغییرات در حافظه و تولید سلول های جدید مغزی است یا خیر.

دانشمندان در تحقیقی دیگر یک گروه از موش های سالم را با یک گروه از موشهایی مقایسه کردند که بار میکروبی سالمی در روده داشتند، اما Ly۶Chi آن ها نسبت به گروه سالم (گروه کنترل) کمتر بود (این کاهش را از طریق دستکاری ژنتیکی و یا استفاده از آنتی بادی علیه Ly۶Chi انجام دادند). نتیجه تست های حافظه و مقدار تولید سلول جدید موش هایی که Ly۶Chi پایین داشتند (در هر دو گروه دستکاری ژنتیکی و آنتی بادی) با گروهی که به علت آنتی بیوتیک درمانی باکتری های روده ی خود را از دست داده بودند، مشابه بود. علاوه بر این، دانشمندان مشاهده کردند که اگر Ly۶Chi را در موش های درمان شده با آنتی بیوتیک را افزایش دهند، حافظه و میزان تولید سلول مغزی جدید بهبود می یابد.

دکتر ولف اظهار داشت: این نتایج برای ما شگفت انگیز بود که سلول های Ly۶Chi از محیط بدن به مغز بروند و اینکه زمانیکه اشکالی در بار میکروبی بدن به وجود بیاید، سلول های Ly۶Chi به عنوان سلول های رابط عمل میکنند. خوشبختانه عوارض جانبی آنتی بیوتیک ها، بازگشت پذیر است. موش هایی که بعد از آنتی بیوتیک درمانی، پروبیوتیک دریافت کردند و یا روی چرخ های مخصوص فعالیت بدنی داشتند، حافظه و توانایی تولید سلول های مغزی جدید خود را دوباره بازیافتند. در این مطالعه، شدت اثر پروبیوتیک ها بر سلول های Ly۶Chi ، تولید سلول های جدید مغز و عملکرد شناختی مغز، نتیجه ای کاملا غیر قابل پیش بینی داشت.

اما نتایج این مطالعه باعث شد سئوالات متعددی در زمینه ی باکتری های روده و ارتباط بین Ly۶Chi و مغز مطرح شود. با اینکه پروبیوتیک ها باعث بازگشت حافظه در موش ها شدند، اما پیوند مدفوع برای برگرداندن باکتری های مفید روده نتوانست کمکی در این زمینه بکند.

دکتر ولف در این باره گفت: باعث تعجب بود که پیوند مدفوع طبیعی توانست بار میکروبی طبیعی را به روده بازگرداند، اما تاثیری بر میزان تولید سلول های جدید مغزی نداشت. این میتواند ناشی از این مساله باشد که آنتی بیوتیک ها مستقیما بر تولید سلول جدید در مغز اثر میگذارند و نه به واسطه ی روده. برای روشن شدن این مساله، باید روی موش های آزمایشگاهی ایزوله ای کار کنیم که هیچگونه بار میکروبی در روده ندارند، و به آن ها آنتی بیوتیک بدهیم و نتایج این گروه را با گروههای قبلی مقایسه کنیم.

در آینده، محققان باید به دنبال این مساله بروند که آیا پروبیوتیک درمانی میتواند علائم بیماری های عصبی و روانی را کاهش دهد یا خیر. ما میتوانیم نتایج را توسط مقایسه ی حالت، علائم بیماری های روانی، سطح بار میکروبی روده و عملکرد سلول های ایمنی را قبل و بعد از پروبیوتیک درمانی تعیین کنیم.