آیا مشاوران مدرسه واقعا به دانش آموزان مشاوره میدهند؟مشاوره تحصیلی چه فایده ای برای دانش آموزان دارد؟

هم اکنون و در دوره دوم متوسطه نیز چیزی به نام مشاور نداریم تا سال گذشته, مشاوران تحصیلی ما در دبیرستان بودند که با تغییر در سال های آموزشی و نظام ٦ ٣ ٣, مشاوران دبیرستان به دوره نخست متوسطه برده شدند از ویژگی های مهم یک سیستم مشاوره ای کارآمد نظارت آموزشی هفتگی و ارتباط با دانش آموز و خدمات دهی پشتیبانی آموزشی, آشناکردن دانش آموز با آگاهی های شغلی و آشناکردن دانش آموز با تصمیم سازی های آموزشی پس از دبیرستان است

یکی از ویژگی های مهم یک آموزش وپرورش کیفی، وجود یک سیستم مشاوره ای کیفی است. در آموزش وپرورش ما و هم اکنون در دوره متوسطه اول، مشاور و مشاوره وجود دارد اما با آنچه باید باشد تفاوت بسیار دارد. مشاور ما، بیش از هر چیز خود را مسئول هدایت تحصیلی دانش آموزان پایه نهم می داند آن هم از روی نمره های درسی و چندتایی فرم که در برخی از آنها، دیدگاه های دانش آموز و پدر- مادر او درباره ادامه تحصیل و رشته مورد علاقه دانش آموز مشخص می شود. هم اکنون و در دوره دوم متوسطه نیز چیزی به نام مشاور نداریم. تا سال گذشته، مشاوران تحصیلی ما در دبیرستان بودند که با تغییر در سال های آموزشی و نظام ٦- ٣- ٣، مشاوران دبیرستان به دوره نخست متوسطه برده شدند. از ویژگی های مهم یک سیستم مشاوره ای کارآمد «نظارت آموزشی هفتگی و ارتباط با دانش آموز و خدمات دهی پشتیبانی آموزشی، آشناکردن دانش آموز با آگاهی های شغلی و آشناکردن دانش آموز با تصمیم سازی های آموزشی پس از دبیرستان است... گروه های مشاوره، اغلب ١٨ تا ٢٢دانش آموزه هستند... دوره های مشاوره، اغلب از یک تا پنج بار در هفته به مدت زمانی کمتر از زمان یک کلاس، حدود ٢٠ تا ٣٠ دقیقه طول می کشند... رابطه مشاور- دانش آموز، به معنای این است که دانش آموز یک پشتیبان در ساخت مدرسه دارد. اگر زمانی دانش آموز با مشکلات شخصی یا آموزشی روبه رو شد به جای اینکه از نظر روحی یا جسمی خود را ببازد کسی را دارد که برای کمک، بازخورد و همکاری به نزد او برود و روی کمک های او حساب کند». اما آنچه در مدرسه های ما از بحث مشاوره می گذرد، کمترین همانندی را دارد. یک مدرسه با ٤٠٠ تا ٥٠٠ دانش آموز را در نظر بگیرید. یک مشاور با دو تا چهار روز حضور هفتگی در مدرسه، بیشترین زمان و توان خود را روی تشکیل پرونده های دانش آموزان می گذارد. تا آنجا که این نگارنده می داند، از چیزی به نام گروه بندی و گروه های ١٨ تا ٢٢نفره خبری نیست. ارتباطات منظم هفتگی وجود ندارد. اگر دانش آموزی، مرتکب کاری خلاف شئونات مدرسه شد یا از نظر درسی خیلی ضعیف بود یا خیلی افت کرد، امکان دارد به مشاور مدرسه معرفی شود و او- اگر زمان داشت- از یک ربع تا نیم ساعت وقت می گذارد و با او صحبت می کند. با پیچیده شدن روزافزون زندگی، مفهوم شغل و کار هم دستخوش دگرگونی های جدی شده است و حضور مشاورانی به روز و آگاه از جزئیات شغلی جامعه، بیش ازپیش احساس می شود. در یک سیستم مشاوره ای کیفی، دانش آموز با قرارگرفتن در گروه های کوچک و ارتباط پیوسته با مشاور و یک یا چند فرد بزرگ سال آگاه و همچنین گروه همتایان دانش آموزی و گفت وگوهای منظم و پیوسته درباره وضعیت درسی و آگاهی های شغلی و آگاهی های درسی دانشگاهی، با نگاه روشن تر، هم نسبت به خود و توانمندی هایش می نگرد و هم می تواند بهتر برای آینده خود تصمیم بگیرد. مشاور در مدرسه ما، تنها به کسی گفته می شود که در پایه نهم تحصیلی، از روی یک سری اطلاعات آماری و نظرسنجی از دانش آموز و پدر- مادرش، مشخص می کند که دانش آموز برای آموزش در دوره دوم دبیرستان، بهتر است به چه رشته ای برود. ناگفته پیداست که این چیزی جز «کاریکاتور مشاوره» نیست!

مهدی بهلولی.عضو کانون صنفی معلمان تهران