وضعیت مبهم آموزش وپرورش به کدام سو می رود؟

ساخت وبلاگ
وضعیت مبهم آموزش وپرورش به کدام سو می رود

ارسطو می گوید امید رؤیایی بیدار کننده است و هیچ چیزی بدون امید و اعتمادبه نفس به دست نمی آید آموزش وپرورش مدت هاست تشنه امید, نشاط و شادابی است مکتوب زیر مقاله ای از رحیم عبادی عضوهیئت علمی دانشگاه فرهنگیان است در باب مشکلات و راهکار های موجود در سیستم آموزش و پرورش در ادامه بیشتر بخوانید

انتخاب مجدد دکتر روحانی با شعار «دوباره امید و دوباره ایران» و همچنین تشکیل کابینه ای با رأی اعتماد بالای مجلس زمینه امید و موفقیت در جامعه را فراهم کرده است. شروع کار وزیر محترم آموزش وپرورش برادر خوبمان جناب آقای سیدمحمد بطحائی با دو پشتوانه، یکی رأی اعتماد بسیار بالای ایشان از مجلس دهم و دیگری برگزیدن فردی از درون خانواده بزرگ آموزش وپرورش که همه مراحل آموزشی و مدیریتی را به صورت پلکانی طی کرده است، آیا می تواند نقطه امیدی برای جامعه تعلیم و تربیت کشور باشد؟ این جانب با توجه به تجربه بیش از ٤٠ ساله در آموزش وپرورش، ضمن تبریک و آرزوی توفیق ایشان نکاتی کلیدی را که می تواند امید و نشاط و پویایی را در آموزش وپرورش نهادینه و ماندگار کند، در هفت سرفصل توصیه می کنم:

١- نشاط و شادابی در برنامه های آموزش وپرورش و نقطه امید بخش همه تحولات از معلمان و از کلاس درس آغاز می شود. اینک معلمان منفعل و در فرایندهای اصلی یاددهی - یادگیری به حاشیه رانده شده اند. کلید تحول در آموزش وپرورش در شورای عالی آموزش وپرورش یا شورای انقلاب فرهنگی و در اتاق های بسته رقم نمی خورد؛ کمااینکه تاکنون رقم نخورده است؛ بلکه در یک تعامل مشارکت جویانه، فراگیر و همه جانبه با حضور مؤثر معلمان محقق خواهد شد تا آنان بتوانند نقش فعال ایفا کنند. به همین خاطر پیشنهاد می شود در گام اول با «تشکیل سازمان نظام صنفی معلمان» زمینه مشارکت نظام یافته و حرفه ای معلمان را فراهم آورید و آنان را پیشگامان تحول و حاملان نشاط و امید در مدارس کنید.

٢- دانش آموزان یکی از ارکان اصلی تعلیم و تربیت هستند. همه سازوکارها در نظام آموزش وپرورش باید در خدمت اعتلای تعلیم و تربیت در ساحت های اخلاقی، علمی و اجتماعی آنان قرار گیرد. دانش آموزان بیش از همگان به نشاط و شادابی و امید نیازمندند که باید به صورت همه جانبه برنامه های دانش آموزی در مدارس تقویت و مشارکت آنان نهادینه شود.

تجربه تشکیل و فعال کردن شوراهای دانش آموزی در مدرسه و سپردن برخی اختیارات از جمله اداره نمادین مدارس از سوی آنان، فعال کردن مجامع دانش آموزی در سطوح منطقه ای و استانی، فعال کردن مجلس دانش آموزی، کارآمد کردن سازمان دانش آموزی، توسعه فعالیت های کتاب و کتاب خوانی، فعالیت های ورزشی به ویژه برای دختران، توسعه پژوهشگاه های دانش آموزی و مراکز فرهنگی و هنری از جمله اقدامات پرورشی زمینه ساز تحرک و پویایی دانش آموزان است. باید تلاش شود مدرسه محل دومی برای زندگی دانش آموزان تلقی شود.

٣- محتوا و برنامه های آموزش وپرورش از محورهای محدود کننده یا شتاب دهنده تحولات امید و نشاط در آموزش وپرورش است. در وصف محتوا باید گفت: «آنچه خوبان همه دارند، تو تنها داری». محتوای کتب درسی و کمک درسی، روش ها و ابزارهای تدریس، نقش فناوری های نوین آموزشی در تولید و نشر و توزیع منابع آموزشی افق فرایند یاددهی– یادگیری را ترسیم می کند و چه خوب است محتوا و برنامه های آموزشی و پرورشی معطوف به چهار ستون یادگیری، یعنی یادگیری برای دانستن، یادگیری برای عمل کردن، یادگیری برای زیستن و یادگیری برای همزیستی مسالمت آمیز با دیگران شود و نظام آموزشی ما از یادگیری برای دانستن فراتر می رفت.

٤- نظام پذیرش، تربیت و نگهداشت و ارتقای معلم از دغدغه های اساسی نظام آموزش وپرورش در دهه آینده است که از یک سو خروج بیش از یک سوم معلمان از آموزش وپرورش در برنامه ششم و از سوی دیگر ناکارآمد بودن الگوی مناسب برای جذب، تربیت معلم و نگهداشت آنان با وجود دانشگاه فرهنگیان، بیم آن می رود که با فقدان معلمان حرفه ای و تربیت شده ، درِآموزش وپرورش به روی نیروهای ناکارآمد و غیرواجد صلاحیت و حتی غیرمرتبط باز شود و به بهانه های غیرکارشناسی از سوی مجلس یا برخی از نهادهای خاص نظام تأمین و تربیت معلم به جای اهتمام به محتوا و کیفیت حرفه معلمی به ظواهری مانند مدرک تحصیلی اکتفا کند و کیفیت تعلیم و تربیت بیش از هر زمان دچار افت تربیتی و تحصیلی شود.

شایسته است در گام اول دانشگاه فرهنگیان به دانشگاه تربیت معلم تغییر هویت یابد و با تمرکز بر مأموریت این دانشگاه و تغییر در ساختار و مدیریت آن از ظرفیت قابل اتکا و ملی آن به کمک اسناد بالا دستی برای تأمین و تربیت معلم حرفه ای اقدام عاجل به عمل آید.

٥- ارتقای منزلت و معیشت معلمان هرچند تکراری است؛ اما باید همیشه سرلوحه برنامه ها و اقدامات باشد و هیچ گاه از دستور کار خارج نشود. نظام مدیریت کشور به معلمان بدهکار است جایگاه معلمان نه به لحاظ منزلتی در سطح ملی مورد اهتمام است و نه به لحاظ معیشتی جبران شده و نیازهای طبیعی آنان به دلیل غفلت و نسیان و البته کوتاهی به مطالبات اجتماعی بدل شده است که باید برای اقدام عاجل در برنامه قرار گیرد و با کمک تیمی از کارشناسان داخل و بیرون راهکارهای عینی تری پیدا کرد؛ اگرچه نظام رتبه بندی می تواند به لحاظ سیستمی یکی از راهکارهای مؤثر باشد؛ اما نباید با توجه به محدودیت های سیستم اداری و منابع انسانی کشور همه راه ها به این امر معطوف شود. حداقل تقویت و توسعه امکانات رفاهی مانند بیمه طلایی، خدمات رفاهی به خدمت گرفتن صندوق ذخیره فرهنگیان برای معلمان و نجات آن از حیاط خلوت مدیران و اقدامات مشابه مورد انتظار و از اقدامات کوتاه مدت است.

٦- نظام ارزشیابی و تضمین کیفیت در آموزش وپرورش وضعیت آشفته ای دارد. در سال های گذشته نظام ارزشیابی همیشه دستخوش آزمون و خطا بوده و این امر موجب افت کیفیت و توجه به کمّیت شده است. همچنین همه تلاش آموزش وپرورش در این دوره مدیریت، با توجه به کاهش آمار دانش آموزان باید استانداردسازی مدارس و شاخص ها و نشانگرهای کیفیت و تلاش همه جانبه برای بهبود و ارتقای کیفیت برنامه های آموزش وپرورش مدارس باشد.

آینده آموزش وپرورش در گرو تضمین کیفیت و ارتقای شاخص های آموزشی و پرورشی است و طراحی نظام جامع ارزیابی درونی و بیرونی می تواند تضمین کننده کیفیت باشد.

٧- شورای عالی آموزش وپرورش در جایگاه سیاست گذاری، تصمیم سازی و اتخاذ راهبردهای کلان در حوزه تعلیم و تربیت است؛ به عبارت دیگر این نهاد قوه عاقله و نهاد هماهنگ کننده راهبردی برنامه های آموزش وپرورش و پارلمان یا قوه مقننه آموزش وپرورش است. متأسفانه با وجود تغییر و ارتقای ساختار آن در سال٨١ و سپردن ریاست آن به رئیس جمهور، هنوز یک نهاد حاشیه ای و کم اثر است.

وقتی در مدت چهار سال حتی یک بار جلسه با مسئولیت و حضور رئیس جمهور برگزار نمی شود، نشان دهنده تنزل جایگاه این نهاد است. آموزش وپرورش امروز هم نیاز به تحول و تغییر دارد و هم نیازمند تدبیر و تأنی در تصمیمات و اجراست، هم نیازمند تکثر و تنوع در برنامه ها و مأموریت هاست و نیازمند هم گرایی، هم نیازمند به حفظ گذشته و پیشینه ها و هویت های آموزشی و پرورشی است و هم نیازمند به نوگرایی و نواندیشی و حرکت به سوی آینده است و... . تنها نهادی که قادر است از درون، آموزش وپرورش را مدیریت و راهبری کند، نهاد شورای عالی آموزش وپرورش است؛ مشروط بر اینکه در نگاه کلان در جایگاه واقعی خود قرار گیرد و در ترکیب آن از چهره های تکراری و غیرمؤثر استفاده نشود.

مقالات بروز کشوری...
ما را در سایت مقالات بروز کشوری دنبال می کنید

برچسب : وضعیت,آموزش,وپرورش, نویسنده : محمد رضا جوادیان maghale بازدید : 167 تاريخ : پنجشنبه 9 شهريور 1396 ساعت: 15:55

خبرنامه