تعداد بازدید : ۷۷
خودشیفتگی، یک ویژگی شخصیتی است و در حالتهای شدید، اختلال شخصیت خودشیفته نامیده میشود. یک انسان خودشیفته، نگرشها، شخصیت و باورهای خود را تحسین میکند و خود را بالاتر از دیگران میپندارد. تعامل با این افراد حتی در روابط عادی هم دشوار است.
انواع تیپ های خودشیفتگی :
میلون (۲۰۰۰) از پژوهشگران مطرح در زمینه اختلالا ت شخصیت چند تیپ فرعی را مطرح کرده است:
۱- خودشیفته نخبه گرا : این عده احساس افتخار و قدرت می کنند و تمایل دارند مقام و موفقیت های خود را به رخ دیگران بکشند. نخبه گرا معمولا در حال ترقی است و شدیدا به ارتقای درجه خود مشغول است و می کوشد از هر فرصتی برای مشهور شدن استفاده کند.
۲- خودشیفته عاشق پیشه : تمایل دارد اغواگر باشد، با این حال از صمیمیت واقعی اجتناب می کند. اینگونه افراد خیلی دوست دارند افراد ساده لوح و از لحاظ هیجانی نیازمند را وسوسه کنند و آنها را طوری به بازی بگیرند که به طور فریبنده ای نشان دهند دوست دارند با آنها رابطه نزدیکی داشته باشند، با این حال تنها علاقه واقعی آنها این است که به طور موقت از دیگران بهره کشی کنند.
۳- خودشیفته غیراخلاقی : این دسته بی وجدان، فریبکار، خودپسند و استثمارگر هستند. حتی وقتی که معلوم می شود آنها به خاطر انجام دادن رفتار غیرقانونی گناهکار هستند، نگرش بی اعتنایی دارند و به گونه ای عمل می کنند که انگار قربانی را باید به خاطر توجه نداشتن به آنچه روی داده است، سرزنش کرد.
۴- خودشیفته جبرانی : این گروه منفی گرا و لجبازند و می خواهند احساسات عمیق حقارتشان را خنثی کنند. درنتیجه می کوشند خود را برتر و استثنایی جلوه دهند.
۷ نشانهی همسر خودشیفته :
تاکنون ممکن است حس کرده باشید که همسرتان خودشیفته است. شاید این ویژگی را بهعنوان بخشی از شخصیت او قبول کرده باشید. اما اگر نشانههای زیر را به صورت مداوم در همسر خود میبینید، به احتمال زیاد، او شخصیتی خودشیفته دارد.
۱. آنها همیشه در مورد خودشان صحبت میکنند
همسر شما، فارغ از آن که چه شرایطی حاکم باشد، رشتهی سخن را به دست میگیرد و در مورد خودش صحبت میکند. اگر تلاش کنید که موضوع صحبت را تغییر دهید، فرصت کوتاهی به شما داده میشود و سپس همسرتان دوباره به صحبت در مورد خودش ادامه میدهد. شما به سختی میتوانید نظرات یا ایدههای خود را بیان کنید؛ اگر نظرتان مخالف نظر همسرتان باشد، او یا شما را تصحیح میکند یا نادیده میگیرد. ممکن است متوجه شوید که همسرتان در جهت تصحیح یا نادیده گرفتن شما، بلند، گستاخانه یا بیادبانه صحبت کند یا ناراحت شود.
۲. آنها به هیچ قانونی پایبند نیستند
افراد خودشیفته، معمولا بهدور از شأن خود میدانند که از قوانین تبعیت کنند. آنها حتی به موارد سادهای مانند قوانین ترافیکی هم اهمیت نمیدهند. حتی ممکن است برخی از آنها عدم احترام به قانون را به نمایش بگذارند تا نشان دهند که این موارد برای آنها هیچ اهمیتی ندارد.
۳. همواره نخستین اولویت آنها ظاهرشان است
اهمیت به ظاهر، از اولویتهای افراد خود شیفته است. آنها به نخستین برخورد خود با افراد دیگر اهمیت زیادی میدهند. همسر شما وقت زیادی را صرف آراستن خود میکند و به لباس، کفش، زیور آلات، عطر و غیره اهمیت خیلی زیادی میدهد. در بیشتر موارد، نحوهی پوشش شما یا ظاهر شما برای او اهمیتی ندارد؛ چرا که همواره شما نفر دوم رابطه هستید. وقتی آنها آماده میشوند، از شما انتظار دارند که ظاهرشان را تحسین کنید و بگویید که چقدر فوقالعاده به نظر میرسند.
۴. از سلاح فریبندگیشان استفاده میکنند
وقتی همسر شما میخواهد که شما چیزی را قبول کنید، با جذابیت و فریبندگی خود، شما را مجاب خواهد کرد. در بیشتر موارد، شما حتی متوجه نمیشوید که چگونه قانع شدهاید. اما اگر به عقب برگردید و به آن فکر کنید، متوجه میشوید که چگونه فریب خوردهاید تا تصمیم دلخواه آنها را اتخاذ کنید.
۵. کوچکترین چیزی به آنها بر میخورد
شما به راحتی میتوانید آنها را ناراحت کنید. یکی از قطعیترین نشانههای یک همسر خودشیفته همین است. هرگاه که شما با نظر او موافق نباشید یا نتوانید به او توجه کنید، با کجخلقی او مواجه خواهید شد. اگر شما برای آنها زمان نگذارید، ناراحت میشوند. آنها میخواهند که همیشه بهعنوان بهترین شخص نمایش داده شوند. اگر شما در عمل به این امر ناکام بمانید، باید کج خلقی آنها را تحمل کنید.
۶. آنها خود را از همه بهتر میدانند
ممکن است همسر شما، آنقدر که شما او را دوست دارید، دوستتان نداشته باشد. اما آنها معتقدند که شما بهترین همسر دنیا را بهدست آوردهاید. برای یک فرد خودشیفته، هر رابطه در مورد خودشان است. آنها خود را کمتر از افراد مشهور نمیدانند و به همین دلیل از شما انتظار رفتارهای ویژه دارند. وقتی چنین تصویر بزرگی از خودشان در ذهنشان باشد، به این نتیجه میرسند که شما فارغ از اینکه آیا چیزی از این رابطه نصیبتان میشود یا خیر، نمیتوانید بدون آنها زندگی کنید.
۷. هیچ حد و مرزی برای خودشان قائل نیستند
افراد خودشیفته درکی از مرزها ندارند و نمیدانند چگونه قراردادهای اجتماعی را رعایت کنند. همسر شما اصلا به این نکته توجه نمیکند که رفتار او ممکن است شما را ناراحت کند یا این که لزوما شما همیشه با کارهای آنها موافق نیستید. آنها ممکن است پول یا دارایی ارزشمند دیگری را از شما قرض بگیرند و به خود زحمت ندهند که آن را برگردانند. این امر تبدیل به عادت روزمرهی آنها خواهد شد. حتی ممکن است شما این رفتار آنها را در رابطه با دیگران هم مشاهده کنید. این رفتار محدود به مسائل مادی نیست. آنها به تدریج به زمانبندی، کار و سایر شرایط شما هم بیاحترامی خواهند کرد.
شش اثر مضر خودشیفتگی بر رابطه
وقتی شما با فردی خودشیفته در رابطه هستید، به احتمال زیاد رابطهی شما بهصورت مداوم، افت میکند. خودشیفتگی همسر شما به این طریق بر رابطهی شما اثر میگذارد:
۱. عشق بدون قید و شرط
همسر شما هیچگاه نمیتواند شما را کاملا دوست بدارد. بیشتر افراد خودشیفته حتی در پذیرش و دوست داشتن شخصیت خودشان هم مشکل دارند.
۲. آنها نیازهای شما را نمیفهمند
آنها آنقدر بر روی نیازهای خود متمرکزند که متوجه نیازهای شما نمیشوند.
۳. آنها شما را حق مسلم خود میدانند
آنها به تصویری که از خودشان در ذهن دارند، بسیار مطمئن هستند و تصور میکنند شما هم این تصویر را باور دارید. شما همسری هستید که همیشه و در هر شرایطی در کنار او خواهید بود. در نتیجه، همسر شما هیچگاه تلاشی نخواهد کرد تا مطمئن شود که شما خوشحال هستید و احساس دوست داشتن میکنید.
۴. هیچ کنترلی بر زندگی خود نخواهید داشت
وقتی شما با شخصی خودشیفته در ارتباط هستید، به تدریج کنترل خود را بر دیدگاهها، نظرات، انتخابهایتان و خیلی زود همهی جنبههای زندگیتان از دست خواهید داد. همسر شما بهطرز متقاعد کنندهای شما را کنترل خواهد کرد و در زمان مناسب به جای شما هم تصمیم خواهد گرفت. ممکن است شما به تدریج دیدگاهها و اقدامات همسر خود را بروز دهید.
۵. حسادت زیاد و از دست رفتن زندگی اجتماعی
همسر شما خیلی سریع حسادت میکند و عدم توجه شما را نشانهای از عدم علاقه میپندارد. وضعیتی پیش خواهد آمد که ممکن است همسرتان شما را متهم کند که او را دوست ندارید یا به او توجه نمیکنید. او ممکن است با روابط دیگر شما با دوستان، همکاران و خانوادهتان مشکل پیدا کند و ۱۰۰ درصد زمان، عشق و توجهتان را بخواهد.
۶. نبود عزت نفس
همسر خودشیفتهی شما هیچگاه در رابطهاش خوشحال نیست. ممکن است زمانهایی شما احساس گناه کنید و خود را مسئول ناراحتی او بدانید. ممکن است فکر کنید که شما آنقدرها هم در رابطه خوب نیستید و ناراحتی همسرتان به سبب کمبودهای شماست. ممکن است این احساسات بهزودی درونی شوند و شما خودتان را مسئول نگرش منفی همسرتان بدانید.
چگونه از یک رابطهی خودشیفته وار نجات پیدا کنیم؟
چگونه خودشیفتگی را درمان یا متوقف کنیم
راه اصلی درمان خودشیفتگی، رواندرمانی است. این روش درمانی، طولانیمدت است. چند مورد زیر میتوانند راهگشا باشند:
هیچ دارویی برای درمان خودشیفتگی وجود ندارد. اگر همسر شما نشانگان دیگری مانند افسردگی، اضطراب یا دیگر مشکلات را بروز میدهد، روانپزشک میتواند برای او دارو تجویز کند.
چگونه خودشیفتگی خود را کنترل کنید
به عهده گرفتن مسئولیت خودشیفتگیتان، خیلی سخت است. اما با صرف زمان و صبر، موارد زیر میتوانند به شما کمک کنند:
چگونه از رابطه با یک فرد خودشیفته بیرون بیاییم؟
پایان دادن به یک رابطه همیشه دردناک است. خروج از رابطهای که یکی از طرفین، خودشیفته است، خیلی مشکلتر است. انسانهای خودشیفته، جذاب هستند و بهخوبی میتوانند شما را فریب بدهند. بنابراین، حتی اگر بخشی از وجود شما احساس کند که باید این رابطه را ترک کنید، ممکن است آمادهی این کار نباشید. برای خروج از چنین رابطهای، به چند مورد زیر توجه کنید:
وقتی شما با شخصی خودشیفته در رابطه هستید، دیگر زندگیتان متعلق به خودتان نیست. همسرتان تمام زندگی شما را به خود اختصاص خواهد داد. سعی کنید در همان اولین مراحل رابطه، نشانهها را متوجه شوید. از هر آنچه درست است و هر آنچه پذیرفتنی نیست، دید واضحی داشته باشید. از همه مهمتر، به یاد داشته باشید که شما انسانی فوقالعاده هستید که لایق عشق و شادی است؛ پس عاقلانه انتخاب کنید.
منبع : how to deal with a narcissistic husband or wife