تاریخچه و شیوع اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی برای نخستین بار در قرن ۱۹ به عنوان یک اختلال طبی که ارزش بررسی دارد، مطرح شد.

بندیکت مورل

1. وضع اصطلاح دمانس پرکوزه (demence precoce)
2. این اصطلاح که به معنای زوال ذهن زودرس می باشد، بیان کننده سیر تباهی یافته بیمارانی است. این بیماری در “نوجوانی” آغاز می شود.

امیل کرپلین

1. وضع اصطلاح دیمنشیا پری کاکس (dementia praecox)
2. همانند مورل بر فرایند شناختی مشخص (دمانس) و زود آغاز بودن اختلال تأکید داشت.
3. این بیماری را دارای سیری دراز مدت و رو به تباهی توصیف کرد.
4. علائم بالینی شایع آن از دیدگاه کرپلین عبارتند از: “توهم + هذیان”
5. جدا کردن بیماران اسکیزوفرنی از بیماران روان پریش مانیا و پارانویا.
6. معتقد بود در بیماران “مانیک دپرسیو” دوره های مشخص بیماری با دوره هایی از کارکرد بهنجار تناوب دارد.
7. بیماری پارانویا که مشخصه آن وجود هذیان های مداوم گزند و آسیب است، فاقد سیر تباه کننده دمانس می باشد.

اویگن بلویلر

1.  وضع اصطلاح «اسکیزوفرنی یا روان گسیختگی»
2.  معتقد است اصطلاح اسکیزوفرنی مبین گسیختگی میان ” فکر، احساس و رفتار” بیماران مبتلا به این اختلال است.
3.  برخلاف کرپلین، معتقد به وجود سیر تباه کننده این اختلال نیست.

الف) مطرح کردن چهار A (علائم بنیادین یا اولیه):

۱. Association : اختلال تداعی به ویژه سستی تداعی ها.
۲. Affect : حالت عاطفی
۳. Autism : در خودماندگی
۴. Ambivalence : دودلی

ب) علائم فرعی یا ثانویه: توهم + هذیان

ارنست کرچمر

1. بررسی تیپ بدنی بیماران اسکیزوفرنی
2. در افراد داری تیپ بدنی باریک تن که لاغر اندام و دارای عضلاتی کم حجم اند(آستنیک)، پهلوانی(آتلتیک) و بدقواره (دیسپلاستیک) خیلی بیشتر از افراد دارای سنخ بدنی فربه تن که خپل و کوتاه اند (پیکنیک)، می باشد.
3. گروه فربه بیشتر به “دوقطبی” دچار می شوند.

کورت اشنایدر

الف) علائم درجه اول اسکیزوفرنی (frist rank)

1. شنیدن صدای افکار خود
2. شنیدن صداهایی که با هم جروبحث می کنند
3. شنیدن صداهایی که اظهار نظر می کنند
4. احساس انغعال در بدن
5. دزدی فکر
6. پخش فکر
7. درک هذیانی

اشنایدر معتقد بود که اگر بیمار از بین دو علامت توهم و هذیان یکی از آنها را داشت باز هم مبتلا به اسکیزوفرنیاست.

ب) علائم درجه دوم:

1. سایر اختلالات ادراکی (سایر توهم ها)
2. افکار هذیانی ناگهانی
3. احساس گم گشتگی و گیجی
4. تغییرات خلقی به صورت افسردگی و سرخوشی
5. احساس ضعف روحی

اشنایدر معتقد بود در بیماران فاقد علائم درجه اول، می توان صرفا بر اساس علائم درجه دوم و نمایی بالینی این اختلال را تشخیص داد.

کارل یاسپرس

 بررسی احساسات شخصی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، منجر به هموار شدن مسیر درک مفهوم روانشناختی هذیان و توهم شد.

آدولف مایر

1. اسکیزوفرنی واکنش غیر انطباقی بیمار در قالب تجربیات زندگی می باشد، به عبارتی واکنش در برابر فشارهای زندگی است.
2. اصطلاح واکنش اسکیزوفرنیک (Schizophrenic reaction)

شیوع اسکیزوفرنی

1. شیوع مادام العمر آن، حدود یک درصد است، یعنی از هر ۱۰۰ نفر تقریبا “یک” نفر مبتلا خواهد شد.
2.  میزان ابتلا در افرادی که در نواحی شهری و جوامع صنعتی به دنیا آمده اند، بالاتر است.
3. تقریبا فقط نیمی از تمام بیماران مبتلا به این اختلال تحت درمان قرار می گیرند.

سن و جنس در اسکیزوفرنی

1. شیوع یکسان در دو جنس ( مردان و زنان)
2. معمولا قبل از ۲۵ سالگی شروع و تا آخر عمر پایدار می ماند.
3. شروع و سیر بیماری در دو جنس “متفاوت” است.
4. شروع آن در مردها زودتر از زنان می باشد.
5. بیشترین سن شروع در مردان (۲۵-۱۰سالگی) و در زنان (۳۵-۲۵ سالگی) است.
6. توزیع سنی آن در زنان دو وجهی است، در میانسالی نقطه اوج دیگری دارد، یعنی پس از ۴۰ سالگی.
7. شروع آن قبل از ۱۰ سالگی یا بعد از ۶۰ سالگی بی نهایت نادر است.
8. فرجام بیماران مونث بهتر از بیماران مذکر است و مردان بیشتر دچار علائم منفی می شوند.
9. مواردی از اختلال که پس از ۴۵ سالگی شروع می شود، “اسکیزوفرنیا با شروع دیر رس” نامیده می شود.

تولید مثل در اسکیزوفرنی

1. میزان باروری افراد مبتلا در حدود جمعیت عمومی است.
2. خویشاوندان درجه اول افراد مبتلا، در مقایسه با جمعیت عمومی “۱۰برابر” بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.

بیماری جسمی در اسکیزوفرنیا

1. میزان مرگ و میر بر اثر تصادفات و علل طبیعی، بیش از جمعیت عمومی است (شاید به این علت که تشخیص و درمان بیماری های داخلی و جراحی این افراد از نظر بالینی امری است دشوار).
2. ۸۰ درصد از کل افراد اسکیزوفرن به طور همزمان، بیماری های داخلی مهمی نیز داشته اند.
3. ۵۰ درصد از بیماری های داخلی آنان، تشخیص داده نمی شود.

منبع: کاپلان و سادوک، خلاصه روانپزشکی بر اساس DSM5