کارکرد‌های ایگو

تعریف ایگو (ego) : انبوهه و مجموعه ای از ادراک ها یا الگوهای رفتاری یاد گرفته شده.

ایگو زیر لایه ای از شخصیت است. ایگو مترادف با خود(self)، شخصیت و منش نیست. ایگو سازمانی از کارکردهاست که تکلیفش میانجی گری میان غرایز و جهان بیرون است. پاره ای از کارکردهای ایگو تا اندازه ای هشیارانه عمل می کنند و برخی دیگر ناهشیارانه.

ایگو بر اساس اصل واقعیت عمل می‌کند، به این معنا که خواسته‌های اید(id) را به شیوه‌ای برآورده می‌کند که واقع‌بینانه و جامعه‌پسند باشد. به عبارت دیگر کمک می‌کند که ارضای خواسته‌های‌مان تا رسیدن به زمان و مکان مناسب به تعویق بیفتد. ایگو آن چیزی است که ما آن را استدلال و خردمندی می‌نامیم و اید شامل شهوت است.

می‌توان کارکرد ایگو را به ۱۲ ظرفیت اصلی تقسیم کرد (بلک و همکاران، ۱۹۸۸) : 

۱- واقعیت‌ سنجی (Reality testing) : تمایز نهادن بین محرک های درونی و بیرونی 

توانایی در سنجش، چیزی که به صورت هیجانی تجربه می کنید و چیزی که به صورت واقعی رخ داده است. واقعیت آزمایی به توانایی تمایز بین ادراک‌هایی که واقعی یا غیر واقعی هستند اشاره دارد. توانایی دیدن واقعیت به صورتی که وجود دارد، نه آن چه ما فکر می کنیم و یا تصور می کنیم.

۲- قضاوت (Judgment) : پیش بینی پیامدها

داشتن قضاوت سالم و بی‌عیب بدین معناست که فرد از مناسبات و پیامدهای احتمالی یک رفتار آگاهی داشته باشد و به گونه‌ای رفتار کند که این آگاهی را نشان دهد. 

۳- روابط ابژه (Object relations) : درجه و نوع ارتباط مندی

درجه و نوع ارتباط هایی است که فرد با دیگری برقرار می کند. این کارکرد شامل ادراک‌ها و انتظارات ما از دیگران است و به طور گسترده‌تر کیفیت الگوهای دایمی روابط ما در طول زندگی است. 

۴- حس واقعیت و حس خود (Sense of reality) : میزان مسخ واقعیت ، میزان مسخ شخصیت

این کاردکرد به حالات مسخ واقعیت و مسخ شخصیت، هویت خود و عزت نفس و نهایتا وضوح مرزهای میان خود و جهان اشاره دارد.

۵- سد محرک (stimulant barrier) : آستانه فرد برای تحمل محرک ها

منظور حساسیت پذیری یا آستانه فرد در برابر محرک های درونی و بیرونی است. افراد باید قادر باشند، فعالانه محرک های حسی اضافی را از خود دور کنند. این کارکرد به توانایی تحمل و کنترل اضطراب و سایر احساسات مثبت و منفی شدید اشاره دارد. 

۶- تنظیم و کنترل سائق، عواطف و تکانه : صراحت در ابراز تکانه ، کارآمدی مکانیزم های تاخیری

کنترل تکانه به معنای توانایی فرد برای نشان دادن یا تغییر دادن احساسات، امیال یا آرزوهایش می باشد.

۷- فرایندهای تفکر (thought processes) : همان کارکردهای شناختی است

به دستگاه شناختی درونی یک فرد اشاره دارد که با هوش، حافظه، توجه، تمرکز و توانایی مفهوم سازی مجهز شده است. 

۸- کارکرد دفاعی (Defensive functioning) : ضعف، موفقیت یا شکست دفاع ها

دفاع شیوه‌ی ناهشیار و خودکاری است که ذهن به واسطه‌ی آن به فشار داخلی و خارجی و تعارضات هیجانی واکنش نشان می‌دهد. 

۹- واپس روی انطباقی در خدمت ایگو (ARISE) : 

این کارکرد به توانایی آرمیدن واپس گرایانه، یعنی رها کردن خویشتن در دنیای رویاها و فانتزی ها اشاره دارد. یعنی تجربه احساسات و امیال ناخودآگاه، بدون احساس اضطراب و وحشت.

۱۰- تسلط – شایستگی (Mastery-competence) :

1. کفایت: یعنی فرد با توجه به توانایی و ظرفیت فعلی اش، واقعا تا چه اندازه می تواند به تعامل با محیط بپردازد و بر آن مسلط شود.
2. نقش یا عملکرد درونی: یعنی احساس ذهنی فرد از شایستگی و کفایت خودش مبنی بر تسلط بر محیط .
3. درجه اختلاف بین دو مولفه نخست : یعنی بین شایستگی واقعی و حس درون ذهنی از شایستگی .

۱۱- کارکرد خود مختار (Autonomous functioning) :

میزان آزادی از آسیب دستگاه های خود مختار اولیه و درجه آزادی از آسیب خود مختار ثانویه.  

۱۲- عملکرد ترکیبی – انسجامی : 

به توانایی فرد برای سازمان دادن به خودش و جهان، به شیوه ای سودمند و مفید اشاره دارد. درجه آشتی بین ناسازگاری ها و ناهمخوانی های میان نگرش ها، ارزش ها، عواطف و رفتار خود و همچنین میزان ارتباط دادن رویدادهای بیرونی و درون روانی به یکدیگر (یعنی همان انسجام دهی).

منبع : راهنمای بالینی ارزیابی عملکردهای ایگو (EFA) / لئو پلد بلک / مترجم: محمد امین شریفی

تعداد بازدید : ۶۹