قابلیت های فرزندانمان را جدی بگیریم

جوانان در زمینه های مختلف سطح هوشی متفاوتی دارند بعضی از آن ها در زمینه خواندن نکات و درک مطلب بسیار باهوشند

جوانان در زمینه های مختلف سطح هوشی متفاوتی دارند. بعضی از آن ها در زمینه خواندن نکات و درک مطلب بسیار باهوشند. بعضی ها شعر می گویند و نگارش قوی ای دارند، بعضی دیگر نسبت به همسن و سال های خود از قدرت سخنوری بیشتری برخوردارند و بعضی ها هم با هر وسیله ساده و پیش پا افتاده ای که در اختیار داشته باشند اسباب بازی های خارق العاده ای می سازند.

چگونه می توانیم سطح هوش فرزندانمان را افزایش دهیم؟ هوش توانایی کلی انسان برای پردازش اطلاعات اطرافش است که تأثیر آن را می توان در زمینه هایی چون توانایی یادگیری، قدرت فهم، قدرت استقلال و مهارت های حل مسئله مشاهده کرد.

از آن جا که هر شخص و توانایی هایش منحصر به فرد است، این موضوع که چرا سطح هوشی افراد با هم متفاوت است و چگونه می توان بیشترین بهره را از توانایی های آنان برد، اهمیت می یابد.

● چگونه سطح هوش فرزندانمان را افزایش دهیم؟

۸۰درصد تفاوت هوش افراد در بزرگسالی به ژنتیک مربوط می شود. اما از طرفی در آزمایش های تست هوش مشخص شده است که به طور کل هر نسلی از نسل قبل خود باهوش تر است و این امر نشان دهنده تأثیر محیط اطراف و شرایط آموزشی بر سطح هوش انسان هاست.

تئودور گیبسون استاد روانشناسی امپریال کالج لندن می گوید: واقعیت این است که در میزان هوش افراد هم ژنتیک موثر است و هم شرایط محیط اطراف ولی معمولا مردم تأثیر محیط بر هوش کودکان را نادیده می گیرند و تمام نتایج مثبت آن را به ژنتیک و وراثت نسبت می دهند.

با گذشت زمان، تأثیر محیط بر سطح هوش کاهش می یابد. برای مثال اگر نوجوانی از یک برنامه آموزشی غنی و پربار استفاده کند در مدت ۶ تا ۱۲ ماه سطح هوشی اش افزایش پیدا می کند ولی اگر این برنامه آموزشی متوقف شود سطح هوشی او دوباره افت می کند.

اگر جوانی که از نظر ژنتیک سطح هوشی بالایی دارد در محیطی که از نظر آموزشی ضعیف است قرار گیرد، ممکن است رفتارهایش با دیگران متفاوت باشد. مثلا با افراد باهوش تری دوست شود یا نسبت به برنامه های آموزشی تلویزیون علاقه بیشتری نشان دهد ولی چون امکانات آموزشی کمی دارد در طول زمان به مرور سطح هوشی اش پائین تر می آید.

تا زمانی که نوجوان رشد طبیعی دارند و از نظر ذهنی شکل غیرعادی ندارد هیچ احتیاجی به تخمین زدن میزان هوش آنها نیست. معیار بهتر برای سنجش هوش میزان کنجکاوی، شاد بودن، اشتیاق به یادگیری و انجام بازی های نمایشی است.

در مورد جوانان، هر اندازه که آنها در زمینه های اقتصادی و مهارت های اجتماعی بیشتر مانند بزرگسالان عمل کنند، سطح هوش بالاتری دارند.

دکتر گیبسون معتقد است مادران باید در زمان بارداری و شیردهی به اندازه کافی ویتامین و مواد معدنی در ژریم غذایی خود داشته باشند تا کودکانشان از نظر سلامت مغز در سطح مطلوبی باشند. زمانی که بچه ها شروع به غذا خوردن می کنند، باید به آنها آموزش داد که همه انواع غذاها را امتحان کنند. اگر غذایی را دوست نداشتند، مدتی آن را از برنامه غذایی شان حذف کنید. بعد از چند ماه دوباره از آن نوع غذا استفاده کنید؛ زیرا ممکن است ذائقه آنان تغییر کرده باشد.

یک نوجوان در سن بلوغ روزانه به ۵ یا ۶ واحد میوه و سبزیجات، ۵ واحد غلات، ۲ یا ۳ واحد گوشت قرمز یا ماهی یا گوشت مرغ و ۲ تا ۳ واحد شیر نیاز دارند. البته این واحدهای غذایی باید کمتر از واحدهای غذایی بزرگسالان باشد تا موجب افزایش وزن نشود.

کودکان به طعم های شور و شیرین علاقه زیادی دارند. مادران می توانند سبزیجات را به میزان کم طعم دار کنند تا بچه ها به مصرف آن علاقه بیشتری نشان دهند و ویتامین ها و مواد معدنی لازم را دریافت کنند.

● ذهن شان را تقویت کنید

برای پرورش نیروهای ذهنی نوجوانتان، سعی کنید حس اشتیاق و کنجکاوی را در وجودشان بیدار کنید و اگر امکانش را دارید آنها را تشویق کنید تا نواختن یک ساز را یاد بگیرند.

جوانی که در خانواده هایی بزرگ شده اند که گفت وگو، گوش دادن به صحبت دیگران و مطالعه جزو عادت های همیشگی دیگر افراد خانواده بوده، معمولا سطح هوشی بالاتری دارند و نسبت به همکلاسی هایشان در مدرسه بهتر عمل می کنند.

برای فرزندتان سرگرمی های متنوع تهیه کنید که رنگارنگ و پرسروصدا باشد. صرف زمان بیشتر با کودکان در نخستین سال زندگی شان بعدها سود بسیار زیادی برای آنها خواهد داشت. این امر هم موجب تحکیم رابطه آنها با والدین شان در آینده به خصوص دوره جوانی می شود و هم رشد ذهنی آنها بیشتر خواهد شد.

بچه هایی که والدین شان به آنها اجازه می دهند که هر چقدر دوست دارند وقت صرف تماشای تلویزیون و بازی های رایانه ای کنند، ذهن پویایی نخواهند داشت.وقتی که بچه ها بزرگ می شوند احتیاج به زمان و آزادی دارند تا در حین بازی چیزهای جدید کشف کنند و یاد بگیرند. اگر فرزند شما در سنین قبل از دبستان عاشق گل بازی است یا با شما یا دوستانش بازی های نمایشی انجام می دهد، در حقیقت آنچه را که لازم دارد، یاد می گیرد.

تحقیقات نشان می دهد ورزش، موسیقی و دیگر فعالیت هایی که به تمرکز حواس و نظم احتیاج دارند به پرورش نیروهای ذهنی کودکان کمک می کند. البته به شرطی که والدین آنها را مجبور به پذیرش علاقه های خودشان نکنند. این که پدر در کودکی عاشق فوتبال بوده دلیل بر این نمی شود که فرزندش هم به فوتبال علاقه داشته باشد.

علاقه ها و تکنیک های یادگیری برای هر شخص منحصر به فرد است. والدین باید هم به نوجوانشان راه و روش آموختن و کسب تجربه های جدید را یاد بدهند و هم باید آنها را با مفاهیمی چون شهامت، درستکاری، وظیفه شناسی و هدفمند بودن آشنا کنند؛ زیرا تمامی آنها برای موفق بودن ضروری است.

افراد بسیار کمی هستند که از تمامی توانایی ها و قابلیت هایشان استفاده می کنند و یا حتی آنها را می شناسند. باید به فرزندان یاد داد که توانایی های واقعی خود را بهتر بشناسند و با استفاده از امکاناتی که در اختیار دارند بیشترین بهره را از هوش و استعدادشان ببرند.

از آنجا که تأثیر محیط بر هوش با گذشت زمان کم رنگ می شود و در نهایت از میان می رود، پرورش هوش و نیروهای ذهنی باید در تمام طول زندگی ادامه یابد.

تغذیه مناسب و تشویق کردن برای استفاده موثر از استعدادها و نیروهای درونی، شروعی بسیار مناسب برای آنهاست تا در آینده با تکیه بر هوش و استعدادهایشان بهتر با مشکلات مقابله کنند.

اگر شما بتوانید حتی برای مدتی کوتاه توانایی یادگیری را در فرزندتان افزایش دهید، تکنیکی را که به آنها آموخته اید ممکن است حتی تا ۲۰ یا ۳۵ سال آینده با آنها بماند.

زیرا بعضی از مهارت هایی که نوجوانان یاد می گیرند در تمام طول عمر به کارشان می آید. بهترین هدیه ای که والدین می توانند به فرزندشان بدهند عشق به یادگیری و تلاش و کوششی است که به آنها رضایت خاطر بدهد. اگر بتوانید این هدیه را به آنان بدهید، دیگر لازم نیست نگران سطح هوشی آنها باشید، زیرا آنان مهارتی را یاد گرفته اند که داشتن زندگی موفق در آینده را بر ایشان تضمین می کند.

سزاوار